شرایط صدوراجرائیه در دفاتر ازدواج چیست
(وکیل ومشاور حقوقی مطالبه مهریه )
در صورت احراز شرایط زیر توسط سردفتر امکان صدور اجرائیه فراهم است: الف . مطالبه مهریه به موجب سند رسمی باشد همانگونه که در سطور گذشته بیان شد سند ازدواجی که مطابق مقررات مورد نظر تنظیم شده باشد رسمی شناخته می شود. بنابراین ورقه ای که در شب بله بران بعنوان صداق تنظیم می شود و به امضای طرفین می رسد قابلیت درخواست صدور اجرائیه مهریه را ندارد ولو اینکه ورقه مذکور به امضا و مهر سردفتر نیز رسیده باشد . همچنین در نکاح موقت ورقه ای راکه سردفتر تحت عنوان نکاح منقطع (صیغه نامه) تنظیم می نماید سند رسمی شناخته نمی شود۔ ممکن است ایراد شود که مطابق ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی ۱ سردفتر ازدواج مأمور رسمی بوده و سند تنظیمی، رسمی تلقی می شود. در مقام پاسخ به این ایراد می توان گفت: با توجه به عبارت «در حدود صلاحیت آنها بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد» چون صیغه نامه تنظیمی برابر مقررات قانونی تنظیم نشده است فاقد شرط مقرر بوده و مخ الوصف رسمی نمی باشد . ناگفته نماند زوجه در این صورت می تواند جهت مطالبه مهریه به دادگاه عمومی حقوقی (خانواده) مراجعه نماید. . ماده ۱۳۲۸۷ قانون مدنی: اسنادی که در ادارۀ ثبت اسناد و املاک 3 يا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مامورین رسمی در حدود صلاحیت آنها بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند رسمی است .(وکیل ومشاور حقوقی مطالبه مهریه )
بند ۲۶۱ بخشنامه های ثبتی مقرر داشته: « مصوبه جلسه شماره 111-14/2/65 شورای عالی محترم قضائی عینا جهت ابلاغ به واحدهای تابعه و دفاتر ازدواج آن منطقه ذیل اعلام می گردد: نظر به اینکه ثبت ازدواج های موقت و دائمی که بر خلاف مقررات صورت گرفته باشد غیر قانونی بوده و دفاتر ازدواج و طلاق حق ندارند این قبیل ازدواج ها را ثبت نمایند متخلفان برابر مقررات انتظامی دفاتر اسناد رسمی قابل تعقیب خواهند بود . نباید از عبارت سند رسمی یا عادی» در تعریف سند لازم الاجرا بند الف ماده ۲ آئین نامه تصور نمود که نسبت به اسناد عادی هم می توان درخواست صدور اجرائیه کرد. شایان توجه است که درخواست صدور اجرائیه نسبت به اسناد عادی یک استثنا و محتاج به نص است و تا نصی وجود نداشته باشد امکان صدور اجرائیه نسبت به اسناد عادی وجود نخواهد داشت . ب ۔ منجز بودن مهریه و تعهدات برابر تبصره ۲ ماده ۵ آئین نامه صدور ورقه اجرائیه نسبت به تعهداتی که در سند منجزا قید شده باشد؛ امکان پذیر است . بنابراین آنچه از مدلول سند رسمی که منجز و محقق الوقوع است قابل صدور اجرائیه می باشد. منظور از منجز بودن این است که مهریه معلق نباشد. | ج – مهریه واجرای تعهد موجل نباشد در خصوص مهریه چند فرض پیش بینی می شود: حال، موجل ، عندالمطالبه و عندالمستطاعه. مهریه در صورتی موجل می باشد که برای پرداخت آن مدتی مقرر شود۔ به طور مثال چنانچه زمان وقوع عقد نکاح سال ۱۳۹۲ باشد و زمان پرداخت مهر سال ۰۲ 14 تعیین شده باشد یا اینکه به صورت اقساط سالانه تعیین و مقرر شده باشد که دراین صورت قبل از فرا رسیدن مدت، زوجه حق مطالبه نخواهد داشت . در صورتی که مدتی برای پرداخت معین نشود مهریه حال محسوب می شود و قید عندالمطالبه، آن را از حال بودن خارج نم ی کند؛ زیرا معنی حال همین است که زوجه در هر زمان حق مطالبه مهریه خود را دارد و زمانی که مطالبه نمود بر زوج لازم است که آن را بپردازد۔ بر خلاف مهر موجل که قبل از رسیدن اجل حق مطالبه برای زوجه وجود ندارد۔ و در فرضی که مهریه عندالاستطاعه باشد زوجه می بایست ابتدا استطاعت زوج را به اثبات برساند و متعاقب آن مهریه را مطالبه کند۔ مع الوصف در صورتی که مهریه حال باشد یا عندالمطالبه زوجه می تواند درخواست صدور اجرائیه نماید البته باید به فروض مذکور مهر معلق را نیز اضافه نمائیم. زیرا بنا به فتاوی معتبر مهر معلق صحیح است. ذر سؤال و جواب حضرت آیت اله العظمی سیستانی آمده است: سؤال ۔ جعل اجل المهر احد الاجلين من الطلاق و الموت فهل یصح ؟ پاسخ . یصح (رویه قضایی ایران درارتباط با دادگاههای خانواده، شماره ۳۸، ج ۲، ص ۲۷۸) روشن است که در این فرض مطالبه مهریه منوط به تحقق شرط می باشد۔ د. تقاضای کتبی زوجه از جمله شرایط اولیه صدور اجرائیه درخواست زوجه، وکیل و یا قائم مقام (ورثه) وی می باشد . در خصوص وکیل در مبحث جداگانه و در خصوص قائم مقام در مبحث مربوط به تأثیر فوت در فرایند اجرا توضیح خواهیم داد.
